Menu Gaelige

Mícheál Ó Coileáin

Faoi ceannasaíocht Mícheál Ó Coileáin, tugadh ‘Ollscoil na Réabhlóide’ ar an campa.

Bhí Ó Coileáin agus na mílte réabhlóideach eile gafa nuair a theip ar Éirí Amach 1916. Cuireadh chun bás ceannairí mar James Connolly agus Pádraig Mac Piaras. Bhí an t-ádh ar Ó Coileáin nach cuireadh chun bás é féin , ainneoin go raibh sé sa GPO, lár ionad Éirí Amach na Cásca. Cuireadh in géibheann i bhfrongoch é, in éineacht le réabhlóidí eile.

Michael_Collins_addressing_crowd_in_Cork_cph.3b15295Eagraí in aghaidh údaráis na Breataine ab é sa campa. Deis iontach a bhí sa campa do na poblachtaigh le haghaidh gréasáin agus traenáil i mbeartaíocht na cogadh eadarnaíoch. Go dtí sin bhí siad ina mball de grúpaí beaga, scaipthe ar fud na tíre.

Bhí meas mór ag na príosúnaigh eile ar Ó Coileáin agus nuair a scaoileadh saor é ba ardoifigeach é san IRA. Bhí rath ar an feachtas míleata a bhí acu agus gheall rialtas na Breataine an tír an fhágáil.

Thug Éamonn de Valera an tasc deacair d’Ó Coileáin réiteach a shocrú le rialtas na Breataine. Thuig an bheirt acu nach mbeadh na Sasanaigh sásta téarmaí sásúil a ghéilleadh.

Mhair na cainteanna le Príomh Aire Lloyd George trí mhí i Londain i 1921.Ní bhfuair Ó Coileáin ach saoirse do cuid den tír. D’fhán Éire mar cuid den Impireacht na Breataine agus na Sé chontae mar cuid den Ríocht Aontaithe.

Agus é ag síniú an conradh, deirtear go dúirt Ó Coileáin :” Insím duit, tá mo bharántas báis féin sínithe agam.”

Nuair a d’fhill sé go Éire cuireadh ina leith ag a lán daoine, de Valera ina measc, go raibh an cúis dílis braite aige. Lean De Valera agus neart poblachtaigh eile leis an troid ar son Éire neamhspleách agus bhí cogadh cathartha ann idir 1922 agus 1923.

Ceapadh Ó Coileáin ina chathaoirleach don rialtas nua sa saorstát agus bhí sé ina cheannaire sa troid in aghaidh na poblachtaigh. Rinneadh ionsaí as luíochán ar Ó Coileáin agus a cholún chatha ag Béal na mBláth, Contae Corcaigh ar 22ú Lúnasa 1922 agus maraíodh é. Ní raibh sé ach 31 bliana d’aois.

Michael_CollinsMar ceannaire cliste de grúpa beag eadarnaí in aghaidh Impireacht na Breataine, bhrú sé an rialtas i dtreo comhráití.

Tionscnóir de cogadh eadarnaíoch sa 20ú aois ab ea é. Bhain réabhlóidí mar Lenin, Mao Zedong agus Yitzak Shamir úsáid as a bheartaíocht chogaidh. Bhain Shamir úsáid as an códainm ‘Micheál’ i rith cogar san Iosrael in ómós dó.